Wie hoort in dit rijtje niet thuis?

Politiek deze keer. Veel plezier ermee!


“Als je te stom bent om te denken en je klouwen staan verkeerd, kun je altijd nog in de politiek,” was een geliefde uitspraak van mijn vader. Hij mocht ook graag een raadsel presenteren: Sinterklaas, de Kerstman, de Paashaas, een intellectuele Belg en een begenadigde Nederlandse staatsman, wie hoort in dit rijtje niet thuis? Antwoord: een intellectuele Belg, want je hebt in België hele goede opleidingen. Ik moet er tegenwoordig toch wel vaak aan denken.
Politici die elkaar in het openbaar met modder gooien, ministers die de Kamervoorzitter schofferen. Collega’s die elkaar in het openbaar afvallen en uitspraken gedaan in besloten vergaderingen lekken. Alles om elkaar maar zoveel mogelijk zwart te maken en dwars te zitten. Het is waar een politicus vandaag de dag zijn brood mee verdient.
De kranten staan vol over gehackte websites, gestolen e-mails en de gevolgen van publicaties in de sociale media. Het geschreven woord is onsterflijk en je zal je ongelukkige uitspraken nog vaak tegenkomen. Het lijkt onze politici niet te deren. De wereld moet op elk moment weten wat zij denken en voelen, dus ze twitteren er lustig op los en we mogen van iedere oprisping meegenieten.
Vooral het stoutste jongetje van de klas haalt dagelijks het nieuws. Hij is een hoop liefde tekort gekomen, en nu wil hij voortdurend negatieve aandacht. En een succes dat hij heeft! Als hij nú in het basisonderwijs zou zitten, was hij typisch zo’n jongetje met een rugzakje. Hij wil alles vrijelijk mogen zeggen en als niet iedereen dat weet te waarderen, haalt hij het recht mensen voor het hoofd te stoten via de rechter in een rumoerige rechtszaak waarin en passant nog wat rechters gewraakt worden.
Maar als zijn partij genoemd wordt in een Duitse brochure over neonazisme eist hij van de Minister van Buitenlandse Zaken dat die de Duitse ambassadeur op het matje roept. Hij heeft het uit betrouwbare bron, de Telegraaf, dus het moet wel waar zijn. Duitse politici moeten niet gaan denken dat ze alles maar mogen zeggen. En ja hoor, de minister neemt publiekelijk afstand van uitspraken die uiteindelijk helemaal niet gedaan zijn.
Maar hoe zit het ook weer met die partij? De voorzitter heerst absoluut; afwijkende meningen worden belachelijk gemaakt, onderdrukt en desnoods verboden voor de rechter; partijprogramma is vooral gebaseerd op vreemdelingenhaat. Waar doet dat toch aan denken?
De nieuwste stunt: de website tegen MOE-landers haalt gelukkig het nieuws weer want het werd wat stil nu moslims zich niet meer laten provoceren. Politici rollen over elkaar heen in de haast hun afkeuring te laten blijken. Ambassadeurs sturen brieven naar de regering waarin uitleg wordt geëist. De minister president wordt naar Straatsburg geroepen. Het is, kortom, politiek op het allerhoogste niveau.
Ondertussen moet er ook nog geregeerd worden. Regeren is bezuinigen! Ik heb de laatste maanden materiaal verzameld voor een artikel over de gevolgen van nieuwe sociale wetgeving voor sociale werkplaatsen. Ik word er niet blij van. Alles wat in twee eeuwen sociale zorg is opgebouwd, wordt tot de grond toe afgebroken onder het mom ‘verlichte verbetering.’ Onze politici zien het niet. Ze hebben het te druk met dat vervelende jongetje.
Wordt beginnende politici verteld dat ze er pas bij horen als ze in het openbaar het onderwijs onderuit halen? “Dan moeten de leraren maar eens wat inleveren,” komt terug in iedere bezuinigingsronde. Niet dat de sprekers zich verdiept hebben in de werkelijke situatie, maar het bekt zo lekker, alsof de zaak onder controle is en het onderwijs verbeterd wordt. Intussen is het onderwijs alleen maar slechter geworden met iedere nieuwe wijziging. Vandaar dat politici zich niet meer kunnen gedragen. Ze hebben het niet geleerd
De zelfde verlichte ideeën waarmee sociale zorg wordt afgebroken, worden gebruikt voor het onderwijs. Scholen voor buitengewoon onderwijs worden opgeheven. De leerlingen moeten voortaan meedraaien in het lager onderwijs, waar ze de problemen nu al niet aankunnen. Mijn kleindochters van 9 jaar spellen nog steeds fonetisch en van zinsontleding hebben ze nog nooit gehoord. Maar om te kunnen twitteren, hoeven ze niet te kunnen spellen!
Zijn er nog politici die zich druk maken over de afbraak van ons sociale stelsel? Wordt er getwitterd over de problemen die sociale werkplaatsen het hoofd moeten bieden? De stelselmatige afbraak van het onderwijs dan? De erbarmelijke omstandigheden in verpleeghuizen misschien? Stopzetting van ontwikkelingshulp? Gezondheidszorg? Nee hoor, het blijft gaan over dat irritante jongetje.
Je moet ergens beginnen, dus ik stel voor dat we een punt in het verleden kiezen, punt X – zo net voor de invoer van de Mammoetwet, zeg maar. En dan bekijken we hoe onderwijs, zorg, sociale voorzieningen en ontwikkelingshulp er toen uitzagen. En dan leggen al die politici eens even hun telefoons en tablets weg en doen waar ze voor gekozen zijn: politiek bedrijven. Ze buigen zich over alle veranderingen die sinds punt X zijn doorgevoerd op elk terrein en bekijken wat die uiteindelijk aan bezuinigingen hebben opgeleverd. Ze draaien mislukkingen terug en versterken verbeteringen. En vervolgens bekijken ze dan ook nog hoe ze bezuinigen kunnen, zonder wat goed is af te breken en zonder dat uiteindelijk de kosten meer de pan uitrijzen, dan in de oorspronkelijke situatie. Daarna gaan ze allemaal terug naar school om te leren hoe ze zich horen te gedragen in het openbaar. Misschien wordt ‘de Begenadigde Nederlandse Staatsman’ dan nog eens de uitzondering in het raadsel van mijn vader.